⚘⚘Шеърҳои тоҷикӣ ва форсӣ🌿🌿

  • Автор темы Автор темы Тоҷику - فارسی
  • Дата начала Дата начала
Ин ки дил бастам ба меҳри оразаш, бад буд, бад,
Ҷон, ки додам дар ҳавои ӯ, ғалат кардам, ғалат.
[Вҳшии Бофқӣ]
 
Дил бинеҳ бар ҳавасе, ки дил аз он бар наканӣ,
Шермардо, дили худро саги ҳар кӯй макун.
[Мавлоно Ҷалолиддини Румӣ] › #мавлоно
 
Меравам аз худ, намедонам, куҷо хоҳам расид,
Маҳмили дардам ба дӯши нола борам кардаанд.
[Бедил] › #бедил
 
Гар биларзад панҷаи сайёд айб аз тир нест,
Дар Қазои Зоти Ҳақ бар ақлҳо тадбир нест.
[Саидалӣ Саид]
 
Ҳикмати олӣ надорӣ, такя бар бозу макун,
Осмон бо ин бузургӣ бесутун истодааст.
[Бедил] › #бедил
 
Рӯбанд кушоед зи сари пардаи асрор,
Пас хеш бидонед, ки на шоҳу на гадоед.
[Мавлоно Ҷалолиддини Румӣ] › #мавлоно
 
Шароби талх наменушам, аммо мастона мегардам.
Либоси кухна мепушам, вале мардона мегардам.
Либосам кухнаю, дилам масти шароби ёр.
Агар давре бигардам, гирди сари чонона мегардам.
 
Аз саҳифаи Ибодуллоҳ Оқилпур!

Мирзо Бозор Хотири Хатлонӣ
(1804-1885)
Анбарин холе, ки бо рухсори ҷонон ҷо гирифт,
Зоғ дар гулшан ба ҷои булбуле маъво гирифт.
Бас, ки чун оҳи хазон дар гӯшаи дил сӯхтам,
Дудҳое аз ниҳодам сар заду боло гирифт.
Дасти ман сармояи анҷоми ҷамъият надид,
З-он замоне домани он шӯхи бепарво гирифт.
Аз кадомин чашм, то орад аз он маҳ муждае,
Пои рафтори сабо дар қайди нақше ҷо гирифт.
Лаззатандӯз аст сар то по аз он вақте, ки дил,
Як такаллум нуктае з-он ғунчаи гӯё гирифт.
Раҳм кун бар ҳоли зори он, ки дил аз даст дод,
Ҳамчу Маҷнун дар ҳавоят домани саҳро гирифт.
Ҳоли зори дардмандони вафо пурсиданист,
Аз гулистоне гадо аз дил тавон гулҳо гирифт.
Мӯҳтасиб, то чанд медорӣ сари озори мо,
Хору хас натвон ба садди худ раҳи дарё гирифт.
Аз нигоҳи фитнаангези ту мавҷе шуд шарар,
Оташе дар хирмани тоқат зи сар то по гирифт.
Ёди шафқат сар ба сар бахшад маҷнунӣ ба ман,
Домани саҳро дилам имрӯз ё фардо гирифт.
То лаби майгун бар осоишам инъом дод,
Сози навмедӣ ниҳоду соғари мино гирифт.
Носеҳо, аз воизи дамсард магӯ панди абас,
Аз қафас мурғе, ки берун ҷаст ваҳшиҳо гирифт.
Ҷои он дорад, ки бахшӣ аз нигоҳат муждае,
То тавонам баҳрае сад сол аз дунё гирифт.
Аз қафоят завқ аз он кардам, ки ҷонони манӣ,
Гесӯи мушкини печони ту дилҳоро гирифт.
Кулфати айём чун андеша андар дил гузашт,
Оташ аз шавқи висолат Хотири шайдо гирифт.
 
"Мунозира бо хар"
Рузе ба раҳе маро гузар буд
Хобида ба раҳ ҷаноби хар буд
Аз хар ту нагу, ки чун гуҳар буд
Чун соҳиби донишу ҳунар буд.
Гуфтам, ки ҷаноб дар чи ҳолӣ?
Фармуд, ки вазъ бошад олӣ
Гуфтам, ки биё харӣ раҳо кун
Одам шаву баъдазин сафо кун
Гуфто, ки бирав маро раҳо кун
Захми тани хешро даво кун
На зулм ба дигаре намудам
На аҳли риёву макр будам
Розӣ чу ба ризқи хеш будам
Аз суфраи кас нон нарабудам
Диди ту харе кушад хареро?
Ё он, ки бурад зи тан сареро?
Дидӣ ту харе, ки кам фурӯшад?
Ё баҳри фиреби халқ кӯшад?
Дидӣ ту харе, ки ришвахор аст?
Ё бар хари дигаре савор аст?
Дидӣ ту харе шикаста паймон?
Ё он, ки зи дигаре бурад нон?
Дидам суханаш ҳама матин аст
Фармоиши у ҳама яқин аст
Гуфтам, ки зи одамӣ сарӣ ту
Ҳарчанд ба диди мо харӣ ту
Биншастаму орзу намудам,
Бар холиқи хеш ру намудам
Эй кош, ки қонуни харият
Ҷори бишавад ба одамият.
Эраҷ Мирзо
" ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ﺧﺮ"
ﺭﻭﺯے ﺑﻪ ﺭھے ﻣﺮﺍ ﮔﺬﺭ ﺑﻮﺩ
ﺧﻮﺍﺑﯿﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﻩ ﺟﻨﺎﺏ ﺧﺮ ﺑﻮﺩ
ﺍﺯ ﺧﺮ ﺗﻮ ﻧﮕﻮ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ گہر ﺑﻮﺩ
ﭼﻮﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ھنر ﺑﻮﺩ
ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺣﺎﻟﯽ
ﻓﺮﻣﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﺿﻊ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺎﻟﯽ
ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﺧﺮﯼ ﺭھا ﮐﻦ
ﺁﺩﻡ ﺷﻮ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺻﻔﺎﮐﻦ
ﮔﻔﺘﺎ ﮐﻪ ﺑﺮﻭ ﻣﺮﺍ ﺭھا ﮐﻦ
ﺯﺧﻢ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﻭﺍ ﮐﻦ
ﻧﻪ ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮے ﻧﻤﻮﺩم
ﻧﻪ ﺍھل ﺭﯾﺎ ﻭ ﻣﮑﺮ ﺑﻮﺩم
ﺭﺍﺿﯽ ﭼﻮ ﺑﻪ ﺭﺯﻕ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻮﺩم
ﺍﺯ ﺳﻔﺮﮤ ﮐﺲ ﻧﺎﻥ نرﺑﻮﺩم
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮے ﮐُﺸﺪ ﺧﺮے ﺭﺍ؟
ﯾﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺑَﺮﺩ ﺯ ﺗﻦ ﺳﺮے ﺭﺍ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮے ﮐﻪ ﮐﻢ ﻓﺮﻭﺷﺪ ؟
ﯾﺎ ﺑﻬﺮ ﻓﺮﯾﺐِ ﺧﻠﻖ ﮐﻮﺷﺪ ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮے ﮐﻪ ﺭﺷﻮﻩ ﺧﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﯾﺎ ﺑﺮ ﺧﺮ ﺩﯾﮕﺮے ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﺩﯾﺪﯼ ﺗﻮ ﺧﺮے ﺷﮑﺴﺘﻪ ﭘﯿﻤﺎﻥ؟
ﯾﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺯ ﺩﯾﮕﺮے ﺑﺮﺩ ﻧﺎﻥ؟
ﺩﯾﺪﻡ ﺳﺨﻨﺶ ھمہ ﻣﺘﯿﻦ ﺍﺳﺖ
ﻓﺮﻣﺎئش ﺍﻭ ھمہ ﯾﻘﯿﻦ ﺍﺳﺖ
ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺯ ﺁﺩﻣﯽ ﺳﺮﯼ ﺗﻮ
ھر ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﯾﺪ ﻣﺎ ﺧﺮﯼ ﺗﻮ
ﺑﻨﺸﺴﺘﻢ ﻭ ﺁﺭﺯﻭ ﻧﻤﻮﺩﻡ
ﺑﺮ ﺧﺎﻟﻖ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﻭ ﻧﻤﻮﺩﻡ
اے ﮐﺎﺵ ﮐﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺧﺮﯾﺖ
ﺟﺎﺭﯼ ﺑﺸﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﺩمیت
ایرج میرزا
 
Маро бисӯду фурӯрехт ҳарчи дандон буд,
Набуд дандон, ло бал чароғи тобон буд.
Сапеди сӣмзада буду дурру марҷон буд,
Ситораи саҳарӣ буду қатраборон буд.
Яке намонд кунун з-он ҳама, бисӯду бирехт —
Чи наҳс буд! Ҳамоно ки наҳси Кайвон буд.
На наҳси Кайвон буду на рӯзгори дароз,
Чӣ буд? Ман-т бигӯям: қазои Яздон буд.
Ҷаҳон ҳамеша чунин аст — гирдгардон аст,
Ҳамеша то бувад ойин-ш, гирдгардон буд.
Ҳамон, ки дармон бошад, ба ҷойи дард шавад,
Ва боз дард ҳамон, к-аз нахуст дармон буд.
Куҳан кунад ба замоне ҳамон куҷо нав буд,
Ва нав кунад ба замоне ҳамон, ки хулқон буд.
Басо шикаста биёбон, ки боғи хуррам буд,
Ва боғи хуррам гашт он куҷо биёбон буд.
Ҳаме чи донӣ, эй моҳрӯи мишкинмӯй,
Ки ҳоли банда аз ин пеш бар чи сомон буд?!
Ба зулфи чавгон нозиш ҳамекунӣ ту бад-ӯ,
Надидаӣ он гаҳ варо, ки зулф чавгон буд.
Шуд он замона, ки рӯяш ба сони дебо буд,
Шуд он замона, ки мӯяш ба сони қатрон буд.
Чунон ки хубии меҳмону дӯст буд ъазиз,
Бишуд, ки боз наёмад, ъазиз меҳмон буд.
Басо нигор, ки ҳайрон будӣ бад-ӯ дар чашм,
Ба рӯи ӯ дар, чашмам ҳамеша ҳайрон буд.
Шуд он замона, ки ӯ шод буду хуррам буд,
Нишоти ӯ бафузун буду ғам бануқсон буд.
Ҳамехариду ҳамесахт* бешумор дирам,
Ба шаҳр, ҳар гоҳ як турки норпистон буд.
Басо канизаки неку, ки майл дошт бад-ӯ,
Ба шаб зи ёрии ӯ назди ҷумла пинҳон буд.
Ба рӯз чун, ки наёраст шуд ба дидани ӯ,
Наҳиби хоҷаи ӯ буду бими зиндон буд.
Набизи рӯшану дидори хубу рӯи латиф,
Агар гарон буд, зӣ ман ҳамеша арзон буд.
Дилам хазонаи пурганҷ буду ганҷи сухан,
Нишони номаи мо меҳру шеър ъунвон буд.
Ҳамеша шоду надонистаме, ки ғам чи бувад,
Дилам нишоту тарабро фарохмайдон буд.
Басо дило, ки ба сони ҳарир карда ба шеър,
Аз он сипас, ки ба кирдори сангу сандон буд.
Ҳамеша чашмам зӣ зулфакони чобук буд,
Ҳамеша гӯшам зӣ мардуми сухандон буд.
Ъиёл на, зану фарзанд на, маунат на,
Аз ин ҳама танам осуда буду осон буд.
Ту Рӯдакиро — эй моҳрӯ! — кунун бинӣ,
Бад-он замона надидӣ, ки инчунинон буд.
Бад-он замона надидӣ, ки дар ҷаҳон рафтӣ,
Сурудгӯён, гӯӣ ҳазордастон буд.
Шуд он замона, ки ӯ унси родмардон буд,
Шуд он замона, ки ӯ пешкори мирон буд.
Ҳамеша шеъри варо зӣ мулук девон аст,
Ҳамеша шеъри варо зӣ мулук девон буд.
Шуд он замона, ки шеърш ҳама ҷаҳон бинавашт,
Шуд он замона, ки ӯ шоъири Хуросон буд.
Куҷо ба гетӣ будаст номвар деҳқон —
Маро ба хонаи ӯ сим буду ҳумлон буд.
Киро бузургиву неъмат зи ину он будӣ,
Маро бузургиву неъмат зи Оли Сомон буд.
Бидод Мири Хуросон-ш чил ҳазор дирам,
В-аз ӯ фузунии як панҷи Мири Мокон буд.
Зи авлиёш пароканда низ ҳашт ҳазор
Ба ман расид бад-он вақт, ҳоли хуб он буд.
Чу мир дид сухан, дод доди мардии хеш —
Зи авлиёш чунон к-аз амир фармон буд.
Кунун замона дигар гашту ман дигар гаштам,
Ъасо биёр, ки вақти ъасову анбон буд.
(Рӯдакии Самарқандӣ)
 
Назад
Верх Низ